Մեր կյանքը պայքար է: Պայքարում ենք բոլորս, պայքարում ենք ամեն օր: պայքարում ենք գոյատևման, մեր նպատակների ու երազանքների համար: Պայքարում ենք, որ հասնենք ավելիին: Պայքարում ենք չարի ու վատի դեմ: Աշխատում ենք գտնել բարու փոքրիկ բյուրեղիկներ ու դրանցից մեծ բեկորներ ստեղծել: Պայքարում ենք թե՛ մեր, թե՛ շրջապատի խնդիրների դեմ: Մեծ ու փոքր, կարևոր ու անկարևոր, բայց բոլոր այդ խնդիրներն էլ իրենց ուրույն լուծումն են պահանջում: Իսկ ո՞րն է մեր զենքը: Ժամանակի ընթացքում փոխվում են խնդիրները, դրանց հետ միասին փոխվում են նաև զենքերը: Բայց բոլոր այդ զենքերի հետևում կանգնած է հզորագույն ուժերից մեկը՝ մարդու միտքը: Իսկ մարդու միտքն արտահայտելու բոլոր միջոցներից ու ձևերից լավագույնը գրիչն է: Այդ պարզունակ իրը, հայտնվելով մարդու ձեռքում, հոգի է առնում, կերպարանափոխվում է ու շնչավորվում:
Դառնում է բարի կամ դաժան, միամիտ կամ խորամանկ: Չարաճճի մանուկից մի ակնթարթում վերածվում է իմաստուն ծերունու, հեքիաթից տեղափոխվում է դաժան իրականություն: Իր տարբեր ու հետաքրքիր կերպարների խաղացանկում կարևոր տեղ է զբաղեցնում զենքի կերպարը: Դառնալով զենք՝ մարտի է ելնում, գնում պայքարի, բղավում ու զայրանում: Գրիչը դառնում է ամենաքաջ մարտիկն ու ամենատես մարդը: Եվ զենքերից հզորագույնը՝ գրիչը, դուրս է գալիս պայքարի: Շրջում է փողոցներով ու չի անտեսում ոչինչ: Լուռ հայացք է նետում իրականությանն ու գրում: Անվերջ գրում է: Տխուր նայում է փողոցի անկյունում կուչ եկած մուրացկանին, նստում նրա կողքին ու շարունակում գրել: Հետո գրում է անտարբեր անցորդների մասին, որ անցնում են այդ նույն մուրացկանի կողքով ու միայն անտարբեր հայացքներ նետում նրա վրա: Մի անցորդ էլ դրամ է նետում ու ասում.
- Աշխատի՛ր, ինչքա՞ն կարելի է...
Մուրացկանը ոչինչ չի պատասխանում, բայց նրա փոխարեն գրիչն է գրում: Մուրացկանի հետ միասին գրիչն է պայքարում:
Գրիչը տխուր շարունակում է իր ճանապարհը: Իսկ ճանապարհն անցնում է փնթի ու կեղտոտ փողոցներով: Նայում է աղբակույտերին, որ այս ու այն կողմ են նետված, ու նորից գրում: Գրիչը հոգնում է ամռան տապից և ուզում է նստել ու հանգստանալ: Խեղճ գրիչ: Գրիչը չգիտեր, որ մեր քաղաքում այժմ շատ դժվար է ծառեր ու նստարաններ գտնել: Եվ գրիչը, հոգնած ու տանջված, շարունակում է գրել: Գրում է վաղուց կտրված ծառերի, նստարանների փոխարեն հայտնված սրճարանների, այդ նույն սրճարաններից հնչող բարձր երաժշտության ու քաղաքից խռոված զբոսայգիների մասին: Գրում է նաև մարդկանց ու նրանց անտարբերության մասին: Անդրադառնում է քաղաքի բնակիչների ռոբոտացված կյանքին ու ապրելակերպին:
Հուլիսյան արևից շոգած՝ գրիչը ուզում է գոնե մի կում ջուր խմել: Մոտենում է ցայտաղբյուրին ու զարմանքով նկատում, որ ջուր չկա: Տխրում է, հետո բարկանում ու շարունակում գրել: Վշտացած գրում է մեր քաղաքի զարդը դարձած ցայտաղբյուրների և դռանց փոխարինող շշալցված ջրերի մասին: Եվ գրիչն անկեղծորեն զարմանում է, որ այս քաղաքում, որ աշխարհի ամենաքաղցրահամ ջրերի պաշարն ունի, մարդիկ շշալցված ջրեր են խմում:
Գրիչը շրջում էր քաղաքով ու անվերջ գրում: Մարդիկ նրան չէին նկատում, իսկ նկատողներն էլ պարզապես արհամարհում էին: Բայց գրիչը վստահ էր, որ իր բոլոր գրառումների համար անպայման ընթերցող կգտնվի: Եվ համառորեն շարունակում էր իր պայքարը: Մեր փոխարեն պայքարում էր մեր խնդիրների դեմ: Պայքարում էր հենց մեր թերությունների դեմ, մեր փոխարեն փորձում էր ուղղել դրանք:
Այս պայքարը սկսվում է ամեն օրվա հետ, շարունակվում է անվերջ ու անդադար: Գրիչն ամենուր է, տեսնում ու լսում է ամեն ինչ: Գրում է այն խնդիրների մասին, որոնք մյուսներն անտեսում են, վախից չեն խոսում դրանց մասին:
Ո՞վ է այս գրիչը: Գուցե մեր օրերի գրողը կամ քաղաքական գործիչը: Հավանաբար լրագրողը: Բայց, ո՛չ, գրիչը մենք ենք, մե՛նք, բոլո՛րս: մենք ենք մղում նրան պայքարի, ստիպում, որ անվերջ գրի: Մեր ձեռքում է գրիչը վշտանում ու զայրանում, դառնում հսկա փոթորիկ ու իրեն նետում մարտի դաշտ: Բայց նաև մեր ձեռքում է այն լռում, վախեցած կուչ գալիս ու գրում միայն այն տողերը, որոնք մարդիկ ուզում են կարդալ: Աշխարհի զենքերից հզորագույնը մեր ձեռքում է: Այն մեր տանն է, բոլոր գրախանութներում: Բազմաքանակ գրիչներ արտադրվում են ու վաճառքի հանվում: Գրիչը վերցնում ենք մեր ձեռքը ու հաճախ չենք էլ հասկանում, թե ինչ հզոր ուժ է այն իրենից ներկայացնում: Ապրելով մեզ հետ, մեր կողքին ու մեր խնդիրներով՝ այն ավելի է հզորանում:
Գրիչն էլ զենք է: Զենք, որը չի սպանում ու ոչնչացնում, այլ լուսաբանում է ու պայքարում: Դա մի զենք է, որի դեմ անզոր է նույնիսկ ժամանակը: Եվ ինչ նոր զենքեր էլ ստեղծի ժամանակը, միևնույն է, գրիչը միշտ էլ կլինի առաջատարը: Իսկ մեզ մնում է միայն խելամտորեն օգտագործել այդ հզոր զենքը: Եվ չփակել գրիչը, երբ այն ամբողջ ուժով բղավում է և ուզում է գրել:
Դառնում է բարի կամ դաժան, միամիտ կամ խորամանկ: Չարաճճի մանուկից մի ակնթարթում վերածվում է իմաստուն ծերունու, հեքիաթից տեղափոխվում է դաժան իրականություն: Իր տարբեր ու հետաքրքիր կերպարների խաղացանկում կարևոր տեղ է զբաղեցնում զենքի կերպարը: Դառնալով զենք՝ մարտի է ելնում, գնում պայքարի, բղավում ու զայրանում: Գրիչը դառնում է ամենաքաջ մարտիկն ու ամենատես մարդը: Եվ զենքերից հզորագույնը՝ գրիչը, դուրս է գալիս պայքարի: Շրջում է փողոցներով ու չի անտեսում ոչինչ: Լուռ հայացք է նետում իրականությանն ու գրում: Անվերջ գրում է: Տխուր նայում է փողոցի անկյունում կուչ եկած մուրացկանին, նստում նրա կողքին ու շարունակում գրել: Հետո գրում է անտարբեր անցորդների մասին, որ անցնում են այդ նույն մուրացկանի կողքով ու միայն անտարբեր հայացքներ նետում նրա վրա: Մի անցորդ էլ դրամ է նետում ու ասում.- Աշխատի՛ր, ինչքա՞ն կարելի է...
Մուրացկանը ոչինչ չի պատասխանում, բայց նրա փոխարեն գրիչն է գրում: Մուրացկանի հետ միասին գրիչն է պայքարում:
Գրիչը տխուր շարունակում է իր ճանապարհը: Իսկ ճանապարհն անցնում է փնթի ու կեղտոտ փողոցներով: Նայում է աղբակույտերին, որ այս ու այն կողմ են նետված, ու նորից գրում: Գրիչը հոգնում է ամռան տապից և ուզում է նստել ու հանգստանալ: Խեղճ գրիչ: Գրիչը չգիտեր, որ մեր քաղաքում այժմ շատ դժվար է ծառեր ու նստարաններ գտնել: Եվ գրիչը, հոգնած ու տանջված, շարունակում է գրել: Գրում է վաղուց կտրված ծառերի, նստարանների փոխարեն հայտնված սրճարանների, այդ նույն սրճարաններից հնչող բարձր երաժշտության ու քաղաքից խռոված զբոսայգիների մասին: Գրում է նաև մարդկանց ու նրանց անտարբերության մասին: Անդրադառնում է քաղաքի բնակիչների ռոբոտացված կյանքին ու ապրելակերպին:
Հուլիսյան արևից շոգած՝ գրիչը ուզում է գոնե մի կում ջուր խմել: Մոտենում է ցայտաղբյուրին ու զարմանքով նկատում, որ ջուր չկա: Տխրում է, հետո բարկանում ու շարունակում գրել: Վշտացած գրում է մեր քաղաքի զարդը դարձած ցայտաղբյուրների և դռանց փոխարինող շշալցված ջրերի մասին: Եվ գրիչն անկեղծորեն զարմանում է, որ այս քաղաքում, որ աշխարհի ամենաքաղցրահամ ջրերի պաշարն ունի, մարդիկ շշալցված ջրեր են խմում:
Գրիչը շրջում էր քաղաքով ու անվերջ գրում: Մարդիկ նրան չէին նկատում, իսկ նկատողներն էլ պարզապես արհամարհում էին: Բայց գրիչը վստահ էր, որ իր բոլոր գրառումների համար անպայման ընթերցող կգտնվի: Եվ համառորեն շարունակում էր իր պայքարը: Մեր փոխարեն պայքարում էր մեր խնդիրների դեմ: Պայքարում էր հենց մեր թերությունների դեմ, մեր փոխարեն փորձում էր ուղղել դրանք:
Այս պայքարը սկսվում է ամեն օրվա հետ, շարունակվում է անվերջ ու անդադար: Գրիչն ամենուր է, տեսնում ու լսում է ամեն ինչ: Գրում է այն խնդիրների մասին, որոնք մյուսներն անտեսում են, վախից չեն խոսում դրանց մասին:
Ո՞վ է այս գրիչը: Գուցե մեր օրերի գրողը կամ քաղաքական գործիչը: Հավանաբար լրագրողը: Բայց, ո՛չ, գրիչը մենք ենք, մե՛նք, բոլո՛րս: մենք ենք մղում նրան պայքարի, ստիպում, որ անվերջ գրի: Մեր ձեռքում է գրիչը վշտանում ու զայրանում, դառնում հսկա փոթորիկ ու իրեն նետում մարտի դաշտ: Բայց նաև մեր ձեռքում է այն լռում, վախեցած կուչ գալիս ու գրում միայն այն տողերը, որոնք մարդիկ ուզում են կարդալ: Աշխարհի զենքերից հզորագույնը մեր ձեռքում է: Այն մեր տանն է, բոլոր գրախանութներում: Բազմաքանակ գրիչներ արտադրվում են ու վաճառքի հանվում: Գրիչը վերցնում ենք մեր ձեռքը ու հաճախ չենք էլ հասկանում, թե ինչ հզոր ուժ է այն իրենից ներկայացնում: Ապրելով մեզ հետ, մեր կողքին ու մեր խնդիրներով՝ այն ավելի է հզորանում:Գրիչն էլ զենք է: Զենք, որը չի սպանում ու ոչնչացնում, այլ լուսաբանում է ու պայքարում: Դա մի զենք է, որի դեմ անզոր է նույնիսկ ժամանակը: Եվ ինչ նոր զենքեր էլ ստեղծի ժամանակը, միևնույն է, գրիչը միշտ էլ կլինի առաջատարը: Իսկ մեզ մնում է միայն խելամտորեն օգտագործել այդ հզոր զենքը: Եվ չփակել գրիչը, երբ այն ամբողջ ուժով բղավում է և ուզում է գրել: